| Hangi sektör 1 dolarlık ithalat karşılığı ne kadarlık ihracat yapıyor? |
| İmalat sanayinin ithalat bağımlılığı %43 |
| En çok ithal ettiğimiz ürünler |
Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan detaylı ithalat raporunu
açıkladı: 59 şirket Türkiye’nin toplam ithalatının yüzde 40’ını yapıyor
Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, ''İhracatımız rekor kırdığı
için ne kadar mutluysak, ithalatımızın kırdığı rekordan da o kadar rahatsızız
ve bu konuda da çok ciddi ve somut çalışmalar yapıyoruz'' dedi. Çağlayan, 2011
yılı ithalat rakamlarını değerlendirdiğin basın toplantısında, 2011'de 240,8
milyar dolar ithalat yapıldığını hatırlattı. İthalatın rekor kırdığını belirten
Çağlayan, ''Ama ben devlet olarak ithalata yasak getiremem'' dedi. Çağlayan,
asıl sorununun, her fırsatta ifade ettiği, bugün de söylediği gibi TL'nin
değerli olmasının yaratmış olduğu komplikasyon olduğunu, sorunun, ihracat değil
ithalat üzerindeki etkiden kaynaklandığını söyledi. Zafer Çağlayan,
''İthalattan bahsedilmiyor' diyenlere bir kez daha şunu ifade etmek istiyorum
ki madem ithalattan bahsedilmiyor, o zaman neden haziran ayından beri ithalatı
azaltıcı önlemler alınıyor? Bunu bir sorun olarak görmesek neden Merkez
Bankası, neden BDDK ve neden hükümetimiz ithalatı azaltıcı önlemler alalım?
İhracatımız rekor kırdığı için ne kadar mutluysak, ithalatımızın kırdığı
rekordan da o kadar rahatsızız ve bu konuda da çok ciddi ve somut çalışmalar
yapıyoruz'' diye konuştu.
Geçen yıl Türkiye'nin ithalatının 173,1 milyar dolarlık
bölümünün yüzde 71,9'u (enerji dahil) ara malları, 37,3 milyar dolarlık
bölümünün yüzde 15,5'inin yatırım malları, 29,7 milyar dolarlık kısmın yüzde
12,3'ünün tüketim mallarından meydana geldiğini anlattı. Çağlayan, en çok
ithalat yapılan ilk 10 ülkeyi Rusya, Almanya, Çin, ABD, İtalya, İran, Fransa,
Hindistan, Güney Kore ve İspanya olarak sıralayarak, bu 10 ülkenin toplam
ithalat içindeki payının ise 138,9 milyar dolarla, yüzde 58 olduğunu kaydetti.
İTHALAT YAPAN FİRMA SAYISI
2011 yılında 65 bin 323 firmanın ithalat yaptığını açıklayan
Çağlayan, şu bilgileri verdi: “Bunların 32 bin 793'ü 100 bin dolar ve altında
ithalat yapmış olup, bunların gerçekleştirdiği toplam ithalat değeri ise sadece
864 milyon dolardır. Yani ithalatçılarımızın yarısı, toplam ithalatımızın
sadece binde 4'ünü gerçekleştirdi. Ancak diğer taraftan, sadece 59 firmamız,
500 milyon doların üstünde ithalat yaptı ve bunların gerçekleştirdiği toplam
ithalat değeri ise 96,7 milyar dolar oldu. Yani, ithalatımızın yüzde 40'ını,
sadece 59 firmamızın ithalatları oluşturdu. Bu 59 firmanın ikisi kamuya, kalan
57'si ülkemizin en büyük özel sanayi firmasına ait. 2010 yılı ile 2011 yılı
kıyaslandığında ise, 100 bin doların altında ithalat yapan gruptaki toplam
ithalat sadece yüzde 7 oranında artarken, 500 milyon doların üzerinde ithalat
yapan gruptaki toplam ithalat artışı yüzde 53 düzeyinde oldu.”
Çağlayan, geçen yıl Türkiye'ye 14,3 milyon cep telefonu
geldiğini ve bunlara 1 milyar 744 milyon dolar ödendiğini belirterek, ''Ben
bunu söylerken insanlara 'gidip telefon almayın' demiyorum, zaten diyemem. Ama
sesli düşünüyorum; Biz 11 ayda bir kez cep telefonu değiştirecek kadar zengin
bir ülke miyiz? Bu kadar harcama zenginliğimizi mi gösteriyor?'' dedi. Çağlayan,
2011 yılı ithalat rakamlarını değerlendirdiği basın toplantısında, ithalatın
yapısına bakıldığında, Türkiye'de üretimi hiç olmayan veya çok az olan mallar
ile Türkiye'de üretilen ancak talebi tam olarak karşılamayan mallar bulunduğunu
kaydetti. Bu iki kalemin, ithalatın yüzde 84'ünü oluşturduğunu, yani her 100
dolarlık ithalatın 42 dolarının, hammadde açısından Türkiye'de üretimi hiç
olmayan ya da çok az olan ürünlerden, diğer 42 dolarının da üretimi yetersiz
olan ara ve nihai ürünlerden oluştuğunu anlatan Çağlayan, Türkiye'de yeteri
kadar üretilebildiği halde ithal edilen malların toplamın yüzde 16'sını
oluşturduğunu belirtti. Türkiye'de hiç üretimi bulunmayan veya üretimi yetersiz
olan ürünlerde Ekonomi Bakanlığı ve
diğer bakanlıkların çok sayıda çalışma yaptığını ifade eden Çağlayan, bunların
başında GİTES (Girdi Tedarik Stratejisi), yeni teşvik sistemi ve doğrudan
yabancı yatırımların geldiğini söyledi. Çağlayan, ''Amacımız bu kapsamdaki
ürünlerin Türkiye'de üretim olanaklarını geliştirmek için gerekli yatırım
ortamını oluşturmak, Türk yatırımcıları bu alanlara yönlendirmek ve yabancı
yatırımcı çekmek'' dedi. Türkiye'de yeteri kadar üretilebildiği halde ithal
edilen ürünler için işin tüketicilere ve üreticilere düştüğüne işaret eden
Çağlayan, ''Çünkü bir ürünün Türkiye'de üretildiği halde ithal ediliyor
olmasının nedeni büyük oranda tüketicinin ihtiyaç ve kararlarına bağlı. Yani
ithal bir ürün ya ucuz olduğu için ya da çok daha kaliteli kabul edildiği için
tercih ediliyor'' şeklinde konuştu. Çağlayan, üreticilere şöyle seslendi:
''Ürünlerinizdeki kaliteyi, kalite imajını, marka gücünüzü
artırırsanız, hem iç piyasadaki yabancı rakiplerinizin önüne geçeceksiniz, hem
de dışarıdaki ihracat gücünüzü artıracaksınız. Önümüzdeki dönem, bu konuda
başarılı olanın öne çıkacağı bir dönem. Ya ARGE, ÜRGE, inovasyon ve marka
yatırımlarınızı artıracaksınız ya da maliyet baskısı altında üretime devam
edeceksiniz. Birincisini yaparsanız, bundan hem siz hem halkımız hem de Türkiye
ekonomisi büyük fayda görecek. İşte bu nedenle biz Ekonomi Bakanlığı olarak
ARGE ve marka konusunda ihracatçılarımıza ve üreticilerimize ciddi teşvikler
veriyoruz.'' Üreticilerin ARGE ve ÜRGE'ye yatırım yapmadıkça, marka
yaratmadıkça veya markalarına yatırım yapmadıkça, kaliteli üretimi bir ilke
haline getirmedikçe, devletin yapacaklarının sınırlı kalacağını dile getiren
Çağlayan, 2010 yılı verilerine göre, ihraç edilen ürünlerin kilogram fiyatının
1,23 dolar iken, Japonya'nın 3,84 dolara, Almanya'nın 3,55 dolara, Güney
Kore'nin 2,87 dolara olduğunu kaydetti. Zafer Çağlayan, geçen yıl Türkiye'ye
14,3 milyon cep telefonu geldiğini ve bunlara 1 milyar 744 milyon dolar
ödendiğini kaydederek, ''Ben bunu söylerken insanlara 'gidip telefon almayın'
demiyorum, zaten diyemem. Ama sesli düşünüyorum; Biz 11 ayda bir kez cep
telefonu değiştirecek kadar zengin bir ülke miyiz? Bu kadar harcama zenginliğimizi
mi gösteriyor?'' diye konuştu. Çağlayan, şu bilgileri paylaştı: ''465 milyon
dolar değerinde buzdolabı ve soğutucu, 172 milyon dolar değerinde çamaşır
makinesi ithal ettik. Bu ithalatı, beyaz eşya sektöründe Avrupa'da yüzde 20'ye
yakın paya sahip Türkiye yapıyor. İngiltere'de İtalya'da, Litvanya'da bizim
ürünlerimiz aranırken, biz gidip onların ürünlerini alıyoruz. Sadece 2011'de
871 milyon dolarlık ayakkabı ithal ettik. Yazık değil mi bu paraya? 2011'de 194
milyon dolarlık halı, 123 milyon dolar değerinde cam bardak ve eşya, 43 milyon
dolar şemsiye, 65 milyon dolarlık ayna, 254 milyon dolarlık gömlek, 74 milyon
dolarlık sabun, 95 milyon dolarlık çarşaf ve perde gibi mefruşat ürünü, 578
milyon dolarlık mobilya, 400 milyon dolar civarında lamba ve aydınlatma aracı,
461 milyon dolar deri bavul, kemer ve giyim ürünü ithal ettik.''