Bireysel
emeklilikte getirilen yeni sistemin katılımcı açısından bir iyi bir de kötü
tarafı göze çarptı. İyi tarafı 10 yıldan önce sistemden çıkanlar için stopaj
kesintisi kalktı. Bir örnekle açıklayalım. Siz 3 yıl boyunca sistemde kaldınız
ve yaklaşık 5000 TL’ paranız birikti. Mevcut sistemde bu parayı çekmek
isterseniz, 5000 liranın yüzde 15’ine denk gelen 750 TL kesiliyor, elinize net
(Banka komisyonu hariç) 4250 TL geçiyordu. Yeni sistemle yüzde 15’lik kesinti
kalktı. Elinize net 5.000 TL geçecek.
BİLİNÇLİ KATILIMCIYA CEZA!
Peki sistemde katılımcı açısından olumsuz
gelişme nedir? Şimdi ki sistemde, her ay 100 liralık katkı payının 25 lirası
iade ediliyordu. Bu sistem artık kalktı. Yeni sistemle devlet bu 25 lirayı katılımcı adına
bir başka hesapta tutacak. Buraya kadar güzel. Normalde, bireysel emeklilik sisteminde yaşı
beklemeden (56.yaş) 10 yıl ödeme yapılması durumunda portföydeki para
alınabiliyordu. Bugün de vatandaşın ödediği katkı payı alınabiliyor. Ancak eski sistemde her ay yüzde 25'lik devlet katkısı olduğu gibi her ay hesaba yatıyordu. Ali Babacan’ın açıkladığı sistemde ise 10 yıl sonunda devlet
vatandaş adına tuttuğu paranın sadece yüzde 60’ını geri verecek. Yüzde 40’lık
kısmı ne olacak. İşte o kısım yaşı beklemeyenler için cezai kesinti olacak. Türkçesi
bugüne kadar her ay düzenli bireysel emekliliğini yatıran sistemden erken çıkma
gibi bir derdi olmayan, her ay devletin katkısını vergi iadesi kullanan ve 10
yıl bekleyen yatırımcı için sistemin cazibesi pek kalmadı. Çünkü erken çıkmayan
10 yıl ödeme yaptıktan sonra bu parayı emekliliği için kullanmak isteyen
katılımcılar aylık vergi katkı payından faydalanmayacağı gibi devletin katkı
payında biriken 100 lirasının 40 lirasını da devlete bırakmak zorunda kalacak!
ERKEN ÇIKANA ÖDÜL!
Peki bu sistem kime yarıyor? Bu sistem
bireysel emekliliği bir tasarruf aracı olarak kullanan ve az katkı payı
ödeyenlerin lehine olacak şekilde düzenlenmiş görünüyor. Ali Babacan Türkiye’de vergi
iadesi sistemini sadece katılımcıların yüzde 35’inin kullandığını açıkladı. Bir
başka değişle söyle dedi: Biz bu sistemi bilinçli olarak kullananların lehine
değil, bir türlü kullanmayan veya gerektiği gibi kullanmayanlar için
düzenledik.
Bilinçli
kullanan yatırımcı için ise bireysel emeklilik sisteminin bir vadeli mevduat,
ya da yatırım fonu hesabı gibi yatırım hesabından pek farkı kalmamış gözüküyor.
