GÜNÜN ANALİZİ
Fercan Yalınkılıç
Günlerdir
finans medyasında Yunanistan’ın tahvil takası konuşuluyor ve yazılıyor. Peki bu
tahvil takası ne anlama geliyor? Yunanistan'ın gerçekleştirdiği tahvil takası sonucunda kreditörlerin ne kadarlık borcundan vazgeçti? Yunanistan'ın borcu ne kadar düştü?Yunan tahvillerine 100 Euro yatıran ne kadar geri alacak. Fercan Yalınkılıç Yunan tahvil takasının türkçesini yazdı. Yazıyı okumak için haberin devamını tıklayın.
Yunanistan
borçlanabilmek için önceki yıllarda her ülkenin yaptığı gibi piyasalarda tahvil
sattı. Yunanistan’ın tahvil sahiplerine yıl içinde belirli
aralıklarla kupon ödemeleri yapması gerekiyordu. Tahvillerin vade
sonunda ise Yunanistan tahvilin nominal değerini de yükümlüydü. Yani eğer ben 100 Euroluk, %2 faizle Yunan
tahvili almışsam, Yunanistan bana vade sonuna kadar her yıl 2 Euro kupon
ödemesi ve vade sonunda da 100 Euro nominal değeri ödemesi gerekiyordu.
Yunanistan bu ödemelerden herhangi birini, herhangi bir yatırımcıya
ödeyemezse temerrüte düşüyor yani iflas ediyor olacaktı.
Ekonomik
krizle birlikte Yunanistan’ın daha önce sattığı tahvillerin ödemelerini söz
verdiği şekilde yapamayacağını anladı. Söz verdiği ödemeleri yapamayacağını
anlayınca da iflas etmemek için yatırımcılarına şunu önerdi:
“Ben size borcumu söz verdiğim şekilde
ödeyemeyeceğim. Eğer beni zorlarsanız da iflas ederim ve hiçbiriniz verdiği
paraları geri alamaz. Bunun yerinde benim borç ödeme şartlarını iyileştirin,
yıliçi kupon ödemelerini azaltın, nominal değeri değiştirin ki ben de
borcunuzun en azından bir kısmını size geri ödeyeyim”
Özel
sektör yatırımcıları paralarını geri alamamaktansa, Yunanistan ile anlaşıp ne
kurtarsak kardır dediler. Böylece Yunanistan ile tahvil sahipleri bir önceki
anlaşmayı unutarak, yeni bir anlaşma yaptılar. İşte tahvil takası denen
olay da eski tahvillerin yerine Yunanistan’ın yeni tahvilleri vermesi
yani eski anlşamanın feshedilip yeni bir anlaşma yapılmasına verilen isim.
Bu
antlaşmaya göre Yunanistan tahvillerini elinde tutan özel sektör, kupon
ödemeleri artı itfada alacakları nominal değerin toplamının %74’üne yakınından
feragat ettiler. Daha basit bir dille
yatırımcılar Yunan tahvilini satın aldıklarında vade sonunda ellerine 100
lira (kupon ödemeleri+nominal değer) geçmesini bekliyordu. Artık ellerine
geçecek para 26 lira olacak.
Bu
takas tahvil sahipleri için çok kötü gibi gözükse de Yunanistan anlaşmayı
çekici kılmaya çalıştı. Yunanistan normalde itfada ödenmesi gereken nominal
değerleri yatırımcılara en başta ödeyecek. 30 milyar Euro’ya varan bu ödemenin
en başta yapılması tahvil sahiplerinin riskini de en aza indirecek. Ayrıca yeni
tahviller Yunan kanunlarına değil İngiltere kanunlarına tabii olacak. Bu da
Yunanistan’ın istediği gibi tahvil takası kurallarını değiştirmesinin önüne
geçecek.
New
York Üniversitesi ekonomi profesörü Nouriel Roubini bu antlaşmanın çok cazip
koşullar içerdiğini ve özel sektörün şikayet etmeyi bırakıp anlaşmayı kabul
etmesi gerektiğini söyledi.
Bu
antlaşmaya tahvil sahiplerinin %83,5’i gönüllü katılmayı kabul etti. Yunanistan
kendi kanunlarına göre eğer yeterli sayıda yatırımcı takasa gönüllü olursa,
diğerlerini de zorla dahil edebilir. %83,5’lik oran da diğer yatırımcıları
katılıma zorlamaya yetecek. Zorunlu olarak katılanlarla bilrlikte takasa
gireceklerin oranı %95,7’i bulacak.
Şimdilik takasa gönüllü
katılacak %83,5’lik kesimin elinde 172 milyar Euro’luk tahvil var. Yunanistan
bu borcun 127,28 milyar Euro’sunu ödemeyecek. Sadece geriye kalan 44,72
milyarlık kısmı ödeyecek. Bu 44,72’lik kısmı da yeni tahvillerle yani yeni
şartlarla ödeyecek.
