İran gerginliği petrol fiyatlarını tetikte bekletiyor! Peki geçmişteki petrol şoklarından kim ne kadar etkileniyor? Hangi petrol şokunda ne kadar üretim kaybı oldu?

TARİHİN EN BÜYÜK PETROL ŞOKLARININ PETROL ARZINA ETKİSİ
    İran ile İsrail ABD gerginliği sürekli sıcak olan tansiyon petrol fiyatlarını etkiliyor. Tüm dünyanın korkusu olası bir 'Hürmüz Boğazı'nın kapatılması' hamlesi veya İsrail'in veya ABD'nin İran'ı vurması. Dünya bu tip olaylar nedeniyle daha önce de petrol yokları yaşadı. BNP Paribas'nın araştırmasına göre örneğin 1973-74 yıllarındaki Arap-İsrail savaşı sırasında dünyadaki petrol arzı 4 milyon varilin üzerinde azalmış. Bugüne kadarki en büyük arz düşüşü ise İran devrimi ve ardından gelen İran-Irak savaşında yaşanmış. Haziran 1979 ile Eylül 1980 arasındaki dönemde dünya petrol arzı günlük 6 milyon varilin üzerinde düşmüş. Peki Hürmüz kapatılırsa ne olur? BNP Paribas'nın Uluslararası Enerji Ajansı verilerinden yaptığı hesaplamaya göre günlük petrol arzı yaklaşyık 13 milyon varil düşer ki bu tarihteki en büyük petrol şoku olabilir. (Grafik 1) Uluslararası Enerji Ajansı verilerine göre dünya petrol tüketiminin yüzde 24'ü Hürmüz Boğazı'ndan geçerek sağlanıyor. Peki olası petrol şoklarından hangi ülke olumlu, hangi ülkeler ise olumsuz etkileniyor. Olası petrol şoklarından en olumlu etkilenen ülke Kuveyt daha sonra Suudi Arabistan ve Katar geliyor.(Grafik 2) En olumsuz etkilenen ülkelerinde başında ise Malezya.


GRAFİK 2-HANGİ ÜLKE PETROL ŞOKLARINDAN NASIL ETKİLENİYOR?