GÜNÜN ANALİZİ
Fercan Yalınkılıç
Avrupa Merkez Bankası’nın bilanço büyüklüğü ilk
defa 3 trilyon euro (3,96 trilyon $)’yu aştı. AMB’nin bilançosu artık Alman
ekonomisinden %31, Amerika Merkez Bankası Fed’in bilançosundan ise %33 daha
büyük hale geldi. AMB’nin bilançosunun 2007’den bu yana 3 katına çıkmasının
sebei ise piyasalara para pompalayarak krizin büyümesine engel olma
isteği oldu. Önce 2008 ABD mortgage krizi, ardından da 2010’da Yunanistan ile
patlak veren Avrupa borç kriziyle AMB piyasalara likidite pompalamaya başladı.
Basılan para sorunlu ülke tahvilleri almak ve en son olarak da Avrupa
bankalarının 3 yıllık finansman gereksinimi karşılamak için kullandı. Fercan
Yalınkılıç’ın analizini okumak için haberin devamını tıklayın.
Avrupa Merkez Bankası’nın bilanço büyüklüğü ilk
defa 3 trilyon euro (3,96 trilyon $)’yu aştı. AMB’nin bilançosu artık Alman
ekonomisinden %31, Amerika Merkez Bankası Fed’in bilançosundan ise %33 daha
büyük hale geldi. AMB’nin bilançosunun 2007’den bu yana 3 katına çıkmasının
sebei ise piyasalara para pompalayarak krizin büyümesine engel olma
isteği oldu. Önce 2008 ABD mortgage krizi, ardından da 2010’da Yunanistan ile
patlak veren Avrupa borç kriziyle AMB piyasalara likidite pompalamaya başladı.
Basılan para sorunlu ülke tahvilleri almak ve en son olarak da Avrupa
bankalarının 3 yıllık finansman gereksinimi karşılamak için kullandı.
AMB piyasalara likidite pompalayarak kısa vadede
krizi yatıştırmayı başarmış gözüküyor. Piyasalar geçtiğimiz Ekim ayından beri
aralıksız yükseldi. İspanya ve İtalya borçlanma faizleri düştü. AMB, 489 milyar
Euroluk ilk 3 yıllık likidite operasyonu ile bankaların finansman sorununu
çözmeyi hedefledi. İkinci 533 milyar Euroluk operasyon ile de ekonomiyi
canlandırmayı umuyor. Bankaların ise bu paraların ne kadarını reel sektöre
kredi olarak aktaracağını ve reel sektörde istihdam artışı yaratıp
yaratamayacağını hep birlikte takip edeceğiz.
Avrupa Merkez Bankası ve Fed yaptığı niceliksel
genişlemelerle medyada ön planda yer alsa da, Çin Merkez Bankası’nın piyasaya
pompaladığı para ikisinden de fazla. Çin Merkez Bankası’nın bilançosu 10 yılda
yaklaşık 10 katına yükserek 4,5 trilyon Dolar’a yaklaştı. Çin’de yerel
yönetimlerinin Avrupa’yı gölgede bırakacak bir borç sorunu var. Çin
hükümeti de merkez bankasının bastığı paralarla yerel yönetimlere ve bankalara
yardım ediyor.
Merkez Bankaları bu kadar para basınca son
dönemde altında ve diğer değerli metallerde yaşanan yükselişe şaşırmamak lazım.
Şimdi soru ise merkez bankalarının bu iştahı sürdürülebilir mi?
Özellikle Avrupa Merkez Bankası’nın bilanço
büyüklüğünün artmasının ise para piyasalarında beklenmedik etkileri olacaktır.
Öncelikle artan Euro bolluğunda Dolar değer kazanacaktır. Dolar’ın değer
kazanması ile emtiaya özellikle de altına satış gelme olasılığı artacaktır. Bir
ikincisi de gerek Fed’den gerekse de AMB’den para girişi artık duracak. İki
merkez bankası da güçlerinin yettiği kadarını yaptı. Azalan para arz hızı
ise hisseler için olumsuz olacaktır. Bu da artık yeni bir haber kalmaması
nedeniyle “dedikoduları al, haberleri sat” prensibi ile işleyen hisse
piyasalarında ar bir düzeltmeye doğru gidildiğinin habercisi olabilir.
