Uzun zamandır konuşulan kredi kartına tek limit
konusuyla ilgili olarak en yetkili isim sonunda konuştu. BDDK Başkanı Tevfik
Bilgin, kredi kartını tek limit üzerine çalıştıklarını, tek limitin kişinin
gelirinin en fazla iki-üç katı olabileceğini belirtti. Bilgin, kart sahiplerini
de derecelendirmeye tabi tutacaklarını, rating sistemi getireceklerini
açıkladı. BDDK Başkanı’na göre bir kişinin en fazla iki kartı olması ideal.(Turhan
Bozkurt/Ercan Baysal-zaman)
Şirketlerde olduğu gibi kredi kartı sahiplerinin de 'reyting'i ölçülecek.
Borcuna sadık olana verilecek yüksek not, kart limitinin artmasını sağlayacak.
Çalışmalar hakkında Zaman'a bilgi veren Bankacılık Düzenleme ve Denetleme
Kurumu (BDDK) Başkanı Tevfik Bilgin, bankaların da görüşlerini alacaklarını
söyledi. Düzenleme için kanunî değişiklik gerektiğine işaret eden Bilgin,
"Kart limitlerindeki yükseklik, harcama alışkanlıklarında problem
oluşturuyor. Kartı kartla çevirmekten tutun da, aylık geliri bin lira olanın
cebinde 20 bin lira limitli 4-5 kart bulunuyor. Vatandaş adeta cebinde bomba
taşıyor." dedi.
BDDK Başkanı Bilgin, kredi kartında atılacak en önemli adımlardan birinin
limit olduğunu belirterek, her kart sahibinin tek limiti olacağını söyledi.
Buna göre kişinin limiti, gelirinin en fazla iki-üç katı olabilecek. Kart
sayısı ne olursa olsun, şahıslar belirlenen limit kadar harcama yapabilecek.
Kredi kartına yönelik değerlendirmelerinde haklı olmaktan bıktığını ifade eden
Tevfik Bilgin'e göre, üç- beş yıl sonraki mesele şimdiden tedbir alınarak
büyümeden çözülebilecek. Risk santralizasyonu (kredi izleme sistemi) ile
vatandaşa reyting verileceğini açıklayan Bilgin, "Belki herkese bir
kriterin üç katı limit olacak. Bir de reytinge göre derecelendirme yapılacak.
Örneğin A reytingi olana beş kat limit gibi. Bu konuyu da bankalarla paylaşıp
kanunî sürecin tamamlanması gerekiyor. Sonuçta biz çalışmamızı hazırlayacağız.
Hükümet ve Meclis takdir ederse olur. Ancak ileride 'iyi ki yapılmış'
denecektir." ifadelerini kullandı. Bazı bankaların telefonda dahi limit
artırımına gidebildiğine dikkat çeken Bilgin, düzenleme yasalaşmadan finans
kuruluşlarının limit artırıp uyanıklık yapma gibi bir yaklaşım içerisine
girmelerini kabul etmeyeceklerini ifade etti.
Vatandaşın gelirine göre limit belirlenmesinin, üç-beş kartı olanların
ayarlama yapmasına yol açacağını ifade eden BDDK Başkanı, mantıklı olanın iki
kart kullanmak olduğu görüşünde. Türkiye ortalamasının kişi başı iki kart
olduğuna işaret eden Tevfik Bilgin, "Ancak bazılarının beş, bazılarının da
on kartı var. Akıllı kullanılırsa kredi kartı iyi. Bazen hem bankalar hem de
tüketiciler irrasyonel davranabiliyorlar." şeklinde konuştu. Türkiye'de ek
kartlarla birlikte yaklaşık 50 milyon kredi kartı bulunuyor. Kişi olarak
bakıldığında ise 18 milyon kişinin kredi kartı var. Ek kart düşüldüğünde kişi
başına iki kart düşüyor. Toplam kredilerde takibe düşme oranı yüzde 2,9. Kredi
kartlarında ise bu oran yüzde 6,1. Parasal büyüklük açısından bakıldığında
kredi kartlarında takibe düşen miktar 3,5 milyar lira. Takipteki bireysel
krediler ise 6,7 milyar lira. Toplam kredi kartı büyüklüğü 53,8 milyar lira.
Kredi kartı ile yapılan alışverişler, sektördeki krediler arasında üçüncü
sırada yer alıyor. Birinci sırada 85 milyar lira ile ihtiyaç kredileri, ikinci
sırada ise 73 milyar lira ile konut kredileri yer alıyor.
Ziraat kamuda kalsın,
Halkbank ve Vakıfbank özelleşsin
Tevfik Bilgin, Türk bankacılık sektörünün küresel krizde önemli bir sınav
verdiğini ifade etti. Ziraat Bankası'nın Türkiye için önemli olduğu vurgulayan
Bilgin, birçok faaliyetin bu banka aracılığıyla yapıldığına işaret etti.
Bilgin, kriz döneminde Ziraat ve diğer milli bankaların öneminin daha iyi
algılandığını kaydetti. Vakıfbank ve Halkbank'ta özelleştirmenin mantıklı
olabileceğini dile getiren Bilgin, "Ziraat kamuda kalsın. Tekel olmasın
ancak önemli bir banka. Bazen bazı şeyleri devlet kendi malı olan bir bankayla
yapmak isteyebilir. Ziraat önemli bir fonksiyon üstlenebilir." dedi.
Fransa'ya ilişkin olarak hükümetin aldığı kararları dikkatli izlediklerini ifade
eden Bilgin, hükümetin aldığı kararlara uyumlu hareket edeceklerini, ancak
sektörün hassasiyetini de dikkate alacaklarını kaydetti. Bilgin, Yunanistan'a,
Türk bankalarının pazar görmedikleri için soğuk yaklaştıklarını belirterek
"Bankalar kâr görse aya giderler." değerlendirmesi yaptı.
Bankacılık bahçemiz yemyeşil, girmek isteyen 300
milyon dolar verir
Bankacılığın patronu Tevfik Bilgin, sektördeki banka sayısını 48,5 olarak
görüyor. İki ay önce Lübnanlı Bank Audi'ye sıfırdan bankacılık lisansı verildiğine
işaret eden Bilgin, hiçbir zaman 'lisans vermiyoruz' demediklerini söyledi.
Bank Audi'ye kuruluş izni verildiğini ifade eden Bilgin, "Dokuz ay içinde
gerekli sermayeyi (300 milyon dolar) getirir, personel ve teknolojik altyapısı
tamamlanırsa arkadaşlarımız bakar. Sonuca göre kurula gelir, faaliyet izni
değerlendirilir." diye konuştu. Son beş-altı yıldır banka almak
isteyenlere 'Bir banka almak istiyorsanız gidin alın. Ancak yeni bir banka
kuracaksanız, yemyeşil bahçeye giriyorsanız bir giriş bedeli var.' denildiğini
belirten Bilgin, 300 milyon dolarlık ödenmiş sermaye şartının yüksek olmadığını
kaydetti. Yeşillerle donanmış etrafı düzgün bahçeye, her 300 milyon doları
getirenin de giremeyeceğini vurgulayan Bilgin, "Bileti alıp gireceksin,
ancak bahçenin düzenini de bozmayacaksın." uyarısında bulundu. Bilgin,
Lübnanlı Bank Audi'nin Osmanlı topraklarında Ziraat'ten önce kurulan bir banka
olduğunu kaydetti. Sıfırdan lisans başvurusu bulunmadığını açıklayan Bilgin,
iyi niyetli yaklaşımlara açık olduklarını kaydetti. Geçmişte verilen ret
kararları konusunda ise BDDK Başkanı'nın içi rahat.
